Σε λίγες ώρες θα αποχαιρετίσουμε το 2022 και μαζί του τις όμορφες και τις δύσκολες στιγμές μιας δύσκολης χρονιάς.
Στον απολογισμό του έτους, εκτός από τις προσωπικές νίκες και ήττες, είναι αδύνατον να μην βάλουμε τις απώλειες που βιώσαμε το 2002.
Άνθρωποι του πνεύματος, καλλιτέχνες που μας συντρόφευαν μια ζωή, αγαπημένοι ήρωες της καθημερινότητας πέθαναν τη χρονιά που μας πέρασε, αφήνοντας μικρότερο ή μεγαλύτερο κενό στην ζωή του τόπου.
Ο καθένας από εμάς σίγουρα πένθησε σε διαφορετικό βαθμό τους καλλιτέχνες που έφυγαν από κοντά μας, αλλά σίγουρα όλοι τους θα μας λείψουν.
Καλλιτέχνες που πέθαναν το 2022
Βαγγέλης Παπαθανασίου
Σπουδαίος συνθέτης τόσο κλασικής όσο και σύγχρονης μουσικής, ο Βαγγέλης Παπαθανασίου έφυγε από τη ζωή στις 19 Μαΐου. Ήταν βραβευμένος με Όσκαρ για την μουσική της ταινίας Οι δρόμοι της φωτιάς το 1982, είχε επενδύσει μουσικά πλήθος άλλων κινηματογραφικών ταινιών όπως: Blade Runner, 1492: Χριστόφορος Κολόμβος, Αλέξανδρος, Ελ Γκρέκο κ.ά, και θεωρείται πρωτεργάτης του ηλεκτρονικού ήχου. Το παιδί των Aphrodite’s Child ζούσε εδώ και πολλά χρόνια στο Παρίσι και με τη σόλο καριέρα του έδωσε στην παγκόσμια μουσική σκηνή σπουδαία κομμάτια.
Μαριαννίνα Κριεζή
Tα τραγούδια της Λιλιπούπολης θα μας συντροφεύουν για πάντα εξαιτίας των υπέροχων στίχων της Μαριανίνας Κριεζωή και φυσικά της μουσικής του Μάνου Χατζιδάκι. Η αγαπημένη στιχουργός έφυγε από τη ζωή στις 6 Φεβρουαρίου αφήνοντας πίσω της ένα σπουδαίο έργο. Μερικά από τα τραγούδια που φέρουν την υπογραφή της είναι τα εξής: «Τα ήσυχα βράδια» της Αρλέτας, «Ένα λεπτό περιπτερά» του Στράτου Διονυσίου, «Παραιτούμαι» της Δήμητρας Γαλάνη, «Δεν έχω χρόνο» του Μιχάλη Χατζηγιάννη, «Η ζωή είναι γυναίκα» της Ελένης Δήμου.
Κώστα Καζάκος
Mε τον θάνατο του Κώστα Καζάκο το ελληνικό θέατρο έγινε φτωχότερο. Αλλά και η πολιτική ζωή της χώρας. Ο έλληνας ηθοποιός άφησε την τελευταία του πνοή στις 13 Σεπτεμβρίου βυθίζοντας σε θλίψη όλη την Ελλάδα. Γεμάτη ζωή, ασύλληπτη καριέρα και πολιτική στάση-μάθημα για τις επόμενες γενιές. Στον Κώστα Καζάκο δεν μπορούσες να διακρίνεις την πολιτική δράση από την καλλιτεχνική υπόσταση. Ο μεγάλος του έρωτας με την Τζένη Καρέζη, το «Μεγάλο μας τσίρκο», οι σπουδαίες ερμηνείες στο θεατρικό σανίδι αλλά και η τελευταία του επιθυμία να δοθεί το σώμα του για έρευνα καθιστούν τον μεγάλο μας ηθοποιό παράδειγμα προς μίμηση.
Ειρήνη Παππά
Ακόμα μια απώλεια που έκανε την Ελλάδα να δακρύσει. Η Ειρήνη Παπά ζούσε για χρόνια στο εξωτερικό και γνωρίζαμε πολύ λίγα για την κατάσταση της υγείας το τελευταίο διάστημα. Στις 14 Σεπτεμβρίου η ελληνίδα θεά ταξίδεψε στον άλλο κόσμο αφήνοντας πίσω της πολύ σημαντικό έργο. Η ίδια γοήτευσε από σταρ του Χόλιγουντ μέχρι μεγιστάνες του πλούτου και πολιτικούς ηγέτες, ενώ πρωταγωνίστησε σε εμβληματικές ταινίες, όπως ο «Ζορμπάς», τα «Κανόνια του Ναβαρόνε», ενώ η ταινία «Ζ» του Κώστα Γαβρά, στην οποία πρωταγωνίστησε, κέρδισε Όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας το 1970.
Αλέκος Φασιανός
Στις 16 Ιανουαρίου έφυγε από τη ζωή ο σπουδαίος ζωγράφος Αλέκος Φασιανός. Οι πιο διάσημοι ποδηλάτες στην ελληνική ζωγραφική ανήκουν στον εικαστικό που αγαπούσε το μπλε όσο και την Ελλάδα. Και ας έζησε μακριά τα τελευταία 35 χρόνια της ζωή του. Τα μοτίβα που κατά καιρούς εμφανίζονται στη ζωγραφική του, τόσο τα καθαρώς ανθρωποκεντρικά όσο και εκείνα που περιγράφουν αντικείμενα ή χώρους, προέρχονται καταρχήν από μια οικεία καθημερινότητα, η οποία όμως παίρνει μια μυθική διάσταση, ιδίως όταν υπάρχουν και άμεσες αναφορές σε πρόσωπα της ελληνικής μυθολογίας.
Νίκος Αντύπας
Οι πιο μελωδικές μπαγκέτες της σύγχρονης ελληνικής μουσικής σκηνής έμειναν στάσιμες την 1η Φεβρουαρίου. Ο Νίκος Αντύπας έφυγε από τη ζωή και θα μείνουν βουβά πια τα τύμπανα που συνόδευσαν την ελληνική δημιουργία από τη δεκαετία του ’80 μέχρι σήμερα. Ο σπουδαίος μουσικός, συνθέτης και ενορχηστρωτής έγινε μέρος της μουσικής μας ιστορίας, στιγμάτισε με τα χτυπήματά του ιστορικούς δίσκους και δημιούργησε τη δική του λάβα που θα μας συντροφεύει πάντα.
Ειρήνη Κονιτοπούλου-Λεγάκη
Η φωνή της Ειρήνης Κονιτοπούλου-Λεγάκη έχει ταυτιστεί με την Νάξο, τις Κυκλάδες, τους χορούς και τους ατελείωτους μπάλους που χορεύει όλη η Ελλάδα. Η είδηση του θανάτου της στις 29 Μαρτίου σκόρπισε θλίψη στην οικογένεια της και σε όλον τον καλλιτεχνικό κόσμο. Η φωνή των Κυκλάδων, η ιέρεια του μπάλου και του συρτού άφησε πίσω της σπουδαίες ερμηνείες αλλά και μια καλλιτεχνική οικογένεια που συνεχίζει το έργο της.
Κώστας Γκουσγκούνης
Ηθοποιός που έγινε γνωστός κυρίως από τις ταινίες ερωτικού περιεχομένου ο Κώστας Γκουσγκούνης πέθανε στις 6 Μαΐου. Αρχικά έπαιξε σε κάποιες ταινίες σε ρόλο κομπάρσου, ή με λίγες ατάκες, από το 1952 έως το 1958 (Η Αγνή του λιμανιού, Η θεία από το Σικάγο, Ο λεφτάς, Μια ζωή την έχουμε) και στη συνέχεια πρωταγωνίστησε σε αρκετές ερωτικές αλλά και αστυνομικές ταινίες από το 1965 μέχρι το 1984 με γνωστότερες τις: «Ήταν Άξιος», «Ηδονοβλεψίας», «Σεξ…13 Μποφώρ» και άλλες.
Δάκης
Ο Βρασίδας Χαραλαμπίδης, ο αγαπημένος σε όλους Δάκης, έφυγε από κοντά μας στις 29 Μαΐου. Η πιο μελωδική φωνή της ελληνικής μουσικής, ο καλοσυνάτος ερμηνευτής που όλοι λάτρευαν έγραψε μια χρυσή πορεία στην ελληνική και όχι μόνο μουσική. Ο Μίνως Μάτσας ήταν αυτός που, όταν πήγε να υπογράψει το πρώτο του συμβόλαιο, του είπε ότι το Βρασίδας θα του ταίριαζε μόνο αν τραγουδούσε ρεμπέτικα. Από τότε καθιερώθηκε το Δάκης και για πολλές δεκαετίες η φωνή του έγινε συντροφιά στα καλοκαίρια μας.
Κωνσταντίνος Τζούμας
Ορφάνεψε κι άλλο η «Γλυκιά Συμμορία» από τις 25 Ιουνίου και μαζί της ορφάνεψε και ένα κομμάτι της Αθήνας που λατρέψαμε μέσα από την παρουσία και τη φωνή του Κωνσταντίνου Τζούμας. Ο γοητευτικός ηθοποιός με το φουλάρι, ο Αθηναίος με το ιδιαίτερο ντύσιμο, ο ραδιοφωνικός παραγωγός με τους χιλιάδες φανατικούς ακροατές πήγε να συναντήσει τους φίλους τους εκεί ψηλά. Να κάνουν βαθυστόχαστες συζητήσεις, να πίνουν και να σχολιάζουν επί παντός επιστητού.
Ντίνα Κώνστα
Θλίψη στον καλλιτεχνικό κόσμο της χώρας μας σκόρπισε και ο θάνατος της αγαπημένης ηθοποιού, Ντίνας Κώνστα. Στις 3 Ιουλίου η χαρακτηριστική φωνή της ελληνικής τηλεόρασης και του θεάτρου σιώπησε για πάντα. Η ίδια αγαπήθηκε από το κοινό για τις ερμηνείες της αλλά ιδιαίτερα για τον ρόλο της Ντένης Μαρκορά στη σειρά «Δύο ξένοι». Ατάκες-φωτιά, ταπεραμέντο απίστευτο και ένας χαρακτήρας που θα θυμόμαστε πάντα, μαζί φυσικά με τις σημαντικές ερμηνείες της στο θέατρο.
Ρόμπερτ Ουίλιαμς
Στις 21 Αυγούστου πέθανε ο σπουδαίος μουσικός Ρόμπερτ Ουίλιαμς. Ενεργός τραγουδιστής από το 1974, ο Ουίλιαμς δημιούργησε τους «Poll» μαζί με τον Κώστα Τουρνά και τον Σταύρο Λογαρίδη -που έφυγε επίσης από τη ζωή το 2022. Μετά τη διάσπαση των «Poll», ακολούθησε ατομική σταδιοδρομία, ενώ χαραγμένη θα μείνει τη μνήμη όλων των Ελλήνων η συμμετοχή του στην Eurovision το 1977 με το θρυλικό Μάθημα Σολφέζ.
Μάριος Ποντίκας
Από τους κορυφαίους του μεταπολιτευτικού «ρεαλιστικού νεοελληνικού θεάτρου», με επιτυχίες που άφησαν εποχή, ο Μάριος Ποντίκας έφυγε από τη ζωή στις 17 Σεπτεμβρίου. Ο ίδιος έγραψε διαχρονικά και επίκαιρα κείμενα που απασχολούν μέχρι και σήμερα. Για μεγάλο χρονικό διάστημα απασχολήθηκε στην διαφήμιση ως κειμενογράφος – δημιουργικός συντελεστής, ενώ είχε διασκευάσει κείμενα της ελληνικής πεζογραφίας για την τηλεόραση (Χαμένη ‘Ανοιξη του Στρ. Τσίρκα, Η αγάπη άργησε μια μέρα της Λ. Ζωγράφου, κ.α).
Μάρθα Καραγιάννη
Σταρ της χρυσής εποχής του παλιού ελληνικού κινηματογράφου, η Μάρθα Καραγιάννη έγραψε ιστορία με τις ερμηνείες της. Το μελαχρινό κορίτσι που όλοι αγαπούσαν πέθανε στις 18 Σεπτεμβρίου αφήνοντας τεράστιο κενό στο ελληνικό θέατρο. Η ίδια γεννήθηκε στην Αθήνα αλλά μεγάλωσε στο Κερατσίνι. Αν και σπούδασε χορό, έγινε ηθοποιός. Με το ταλέντο να ξεχειλίζει τόσο στις ερμηνείες της όσο και στα χορευτικά της νούμερα στα μιούζικαλ, κατάφερνε να συναρπάζει και να καθηλώνει το κοινό. Ποτέ δεν πήρε τον απόλυτα πρώτο ρόλο, ξεχώριζε όμως μέσα από τις ταινίες συνόλου και καταγράφηκε στη συνείδηση του κόσμου, όχι απλά ως πρωταγωνίστρια, αλλά ως σταρ.
Ζάχος Χατζηφωτίου
Δημοσιογράφος και συγγραφέας. Αυτές ήταν οι βασικές ιδιότητες του Ζάχου Χατζηφωτίου. Αλλά ο ίδιος ήταν κυρίως ένας από τους πιο γνωστούς μπον βιβέρ της Αθήνας, ένας θρύλος της κοσμικής ζωής. Γεννήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 1923 στην Αθήνα και πέθανε σε ηλικία 99 ετών. Είχε κάνει πέντε γάμους και είχε πάρει άλλα τόσα διαζύγια. Προίκα του; Μία κόρη, τρία εγγόνια και δύο δισέγγονα. Από τη ζωή του πέρασαν πολλές γυναίκες, διάσημες, γαλαζοαίματες και σταρ του σινεμά, ενώ ανάμεσα ενώ ανάμεσα σε εκείνες ήταν και η Τζένη Καρέζη, με την οποία ενώθηκαν με τα δεσμά του γάμου έπειτα από τέσσερις μήνες σχέσης το 1962.
Σταμάτης Κόκοτας
Γνήσια λαϊκή φωνή και χαρακτηριστική φιγούρα στην αθηναϊκή νύχτα. Ο Σταμάτης Κόκοτας πέθανε την 1η Οκτωβρίου μετά από μάχη με τον καρκίνο. Ο Σταμάτης Κόκοτας ήταν ένας από τους τελευταίους σερ της πίστας, ένας μεγάλος λαϊκός τραγουδιστής, με τα τραγούδια του να ακούγονται μέχρι και σήμερα και να περνάνε από γενιά σε γενιά.
Μίνα Αδαμάκη
Μία από τις θρυλικές Τρεις Χάριτες, η Μίνα Αδαμάκη, έφυγε από τη ζωή στις 11 Νοεμβρίου. Η αγαπημένη φιγούρα από την σειρά που έγραψε ιστορία στην ελληνική τηλεόραση είχε διαγράψει μια αξιοσημείωτη καριέρα στο θέατρο και έζησε μια ζωή, ανεξάρτητη και ελεύθερη, όπως ακριβώς την ήθελε.
